Το λεμφοίδημα είναι μια πολυπαραγοντική πάθηση που επηρεάζει τον ασθενή σε πολλούς τομείς της ζωής του και με πολλαπλούς τρόπους. Για την αντιμετώπιση του απαιτείται πολυπαραγοντική προσέγγιση από μια πολυπαραγοντική ομάδα ειδικοτήτων που θα συνεργάζεται στενά για την εκτίμηση, αξιολόγηση, κατάρτιση θεραπευτικού πλάνου και εφαρμογή του, επαναξιολόγηση και αλλαγή θεραπευτικού πλάνου και τέλος για τον επανέλεγχο (Morgan and Moffatt,2006, Lewis and Morgan,2008).
Η πολυπαραγοντική ομάδα μπορεί να απαρτίζεται από τις εξής ειδικότητες:
Αθανάσιος Γιαννούκας
Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής
Διευθυντής Αγγειοχειρουργικής Κλινικής Π.Γ.Ν.Λ.
Αγγελική-Βικτωρία Ρουσάκη Schulze
Αν. Καθηγήτρια Δερματολογίας
Διευθύντρια Δερματολογικής Κλινικής Π.Γ.Ν.Λ.
Ρούσσα Νικόλαο
Αγγειοχειρουργός Ε.Σ.Υ
Επιμελητής Β’ Π.Γ.Ν.Λ.
Στάνκοβα Σάλτα Ρουμιάνα
Υπεύθυνη Τμήματος Φυσικοθεραπείας Π.Γ.Ν.Λ.
Παπαδοπούλου Μαρία-Χριστίνα
Φυσικοθεραπεύτρια Π.Γ.Ν.Λ.
Τσιώλη Σταυρούλα
Διαιτολόγος Π.Γ.Ν.Λ.
Τσιούρη Ιωάννα
Ψυχολόγος Ψ.Τ.Ε. Π.Γ.Ν.Λ.
Νάκος Χρήστος
Κοινωνικός Λειτουργός Ψ.Τ.Ε. Π.Γ.Ν.Λ.
Χατζηνίκου Ελένη και Κλέτσου Ελένη
Διοικητικοί Υπάλληλοι Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Όλα τα μέλη της πολυπαραγοντικής ομάδας εμπλέκονται στην διάγνωση, αξιολόγηση, οργάνωση θεραπευτικής παρέμβασης, θεραπεία, εκπαίδευση και καθοδήγηση του ασθενή, αξιολόγηση προόδου και αναπροσαρμογή θεραπευτικού πλάνου, επανέλεγχο (follow-up)(Lymphoedema Framework, 2006).
Ο Αγγειοχειρουργός δίνει τη διάγνωση του λεμφοιδήματος και κρίνει την καταλληλότητα του ασθενή για το πρόγραμμα αποκατάστασης. Είναι υπεύθυνος για το συντονισμό της δράσης της πολυπαραγοντικής ομάδας για τον συγκεκριμένο ασθενή, παρακολουθεί την πρόοδο της αποκατάστασης και παρεμβαίνει όταν απαιτείται.
Ο Δερματολόγος δίνει τη διάγνωση του λεμφοιδήματος και κρίνει την καταλληλότητα του ασθενή για το πρόγραμμα αποκατάστασης. Είναι υπεύθυνος για το συντονισμό της δράσης της πολυπαραγοντικής ομάδας για τον συγκεκριμένο ασθενή, παρακολουθεί την πρόοδο της αποκατάστασης και παρεμβαίνει όταν απαιτείται. Παράλληλα, είναι υπεύθυνος για την αντιμετώπιση δερματικών παθήσεων, αλλά δίνει τις κατευθυντήριες οδηγίες για τη φροντίδα του δέρματος.
Ο Φυσικοθεραπευτής είναι υπεύθυνος για την οργάνωση και εφαρμογή της ειδικής αποσυμφωρητικής φυσικοθεραπείας με λεμφική μάλαξη, ειδική περίδεση μάλαξης και διαλείπουσα συμπίεση με αεροθάλαμους, λεμφική συμπιεστική περίδεση, ειδική άσκηση, ενημέρωση-εκπαίδευση του ασθενή και παραγγελία ελαστικής κάλτσας με βάση τις διαστάσεις του μέλλους.
Ο Διαιτολόγος είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο και την τροποποίηση της διατροφής του ασθενή, αλλά και για την παροχή ειδικής διατροφής για τη μείωση του σωματικού βάρους, όταν αυτό αποκλίνει από τα φυσιολογικά όρια για την ηλικία του και το ύψος του.
Ο Ψυχολόγος είναι υπεύθυνος για την ψυχοκοινωνική υποστήριξη του ασθενή. Η παρέμβαση συμπεριλαμβάνει σχεδιασμό και εφαρμογή ψυχοκοινωνικών στρατηγικών φροντίδας, που βοηθούν τους ασθενείς και τις οικογένειες τους πρώτον να αποδεχτούν τη χρονιότητα της πάθησης και τις αλλαγές που επιφέρει και δεύτερον να μετέχουν ενεργά στην αποκατάσταση του λεμφοιδήματος.
Ο Κοινωνικός Λειτουργός είναι υπεύθυνος επίσης για την ψυχοκοινωνική υποστήριξη του ασθενή, αλλά ο ρόλος είναι βασικότερος στην ενημέρωση ομάδων υψηλού κινδύνου για την ύπαρξη του προγράμματος. Στο πλαίσιο άσκησης της Κοινωνικής Εργασίας με Κοινότητα θα συμβάλλει στην ενημέρωση – ευαισθητοποίηση των πολιτών, στην ενημέρωση ασθενών, που έχουν ήδη διαγνωστεί για λεμφοίδημα αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν ακολουθήσει τη συγκεκριμένη θεραπεία. Επιπλέον, θα συμβάλλει και στην επικοινωνία – προβολή του προγράμματος για όφελος των οικογενειών των ασθενών με λεμφοίδημα, των επαγγελματιών υγείας για το πρόγραμμα αυτό, της ευρύτερης Κοινότητας και του Νοσοκομείου.